عبارت غلط در دعای ندبه :

مرکز:  مرکز تخصصی مهدویت

پرسش:  آیا جمله "وعرجت بروحه" مخالف با معراج جسمانی است؟

پاسخ:  برخی می‏گویند: جمله "وعرجت بروحه إلی سمآئک" که در دعای ندبه آمده مخالف با اجماع وآیات وروایاتی است که دلالت بر معراج جسمانی دارد، لذا از این جهت درصدد برآمده‏اند تا در انتساب این دعا به امام خدشه وارد کنند.

 پاسخ:

 صحیح در این جمله: "عرجت به إلی سمآئک" است نه "بروحه" ولذا دلالت بر معراج روحانی ندارد. شاهد این مطلب چند قرینه است:

 1 - محدّث نوری؛ در کتاب "تحیّة الزائر" می‏گوید: در نسخه‏ای که من از مزار محمّد بن مشهدی دارم: "عرجت به إلی سمآئک" ثبت شده است.                                 {پاورقی   . تحیه الزائر، ص 260. پاورقی}

 2 - شیخ عباس قمی؛ نیز در کتاب "هدیة الزائر" عبارت استاد خود حاجی نوری را نقل کرده وآن را تأیید نموده است.

 3 - الآن نیز نسخه‏ای خطّی ونفیس از کتاب مزار محمّد بن مشهدی موجود است که در آن "وعرجت به" ثبت شده است.

 4 - جمله‏های دیگر در دعا نیز مؤیّد معراج جسمانی است از قبیل: "وأوطأته مشارقک ومغاربک" و"سخّرت له البراق".

 5 - بر فرض صحّت نسخه "وعرجت بروحه" این جمله دلالت بر معاد روحانی فقط ندارد، از باب استخدام لفظ موضوع برای جزء واراده کلّ، مقصود معراج جسمانی وروحانی است. از قبیل اینکه گفته می‏شود: "روحی لک الفدآء". مرحوم حاج میرزا ابوالفضل تهرانی می‏گوید: "گاهی کلمه روح را در معنای جسم با روح به کار می‏برند به جهت ارتباط بین حالّ ومحلّ یا علاقه ملابست که بین آن دو است...".

{پاورقی   . شفاء الصدور فی شرح زیارة العاشور، ص 108. پاورقی}