جواب یک شبهه درباره امام حسین علیه السلام

در یکى از شعرهاى مداحى که یکى از مداحان معروف مى خواند شنیدم که مى گفت عزرائیل براى قبضه روح امام حسین(ع) ناتوان بود و این کار را خود خدا انجام داد آیا این حرف درست است یا خیر؟

  در پاسخ به این پرسش چند نکته را باید مورد توجه قرار داد:
1- خداوند امور عالم را توسط اسباب و مسببات اداره مى نماید واین از سنت هاى الهى حاکم بر نظام هستى است. فرشتگان الهى ماموران موکل خداوند در عرصه وجود مى باشند و اراده و مشیت حق تعالى توسط آنها اجرا و پیاده مى گردد. البته اسباب و عوامل دست اندر کار اداره عالم قدرتى در برابرقدرت الهى و در عرض آن نمى باشند بلکه اراده و قدرت و اعمال آنها در طول اراده و قدرت الهى و نشات گرفته از آن و با اذن و خواست او مى باشد.
2- خداوند متعال در قرآن شریف قبض روح (توفى) را گاهى به خود نسبت مى دهد:
اللَّهُ یَتَوَفَّى الْأَنْفُسَ حِینَ مَوْتِها وَ الَّتِى لَمْ تَمُتْ فِى مَنامِها فَیُمْسِکُ الَّتِى قَضى عَلَیْهَا الْمَوْتَ وَ یُرْسِلُ الْأُخْرى إِلى أَجَلٍ مُسَمًّى إِنَّ فِى ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ (زمر ج 42): خداوند ارواح را به هنگام مرگ قبض مى‏کند، و ارواحى را که نمرده‏اند نیز به هنگام خواب مى‏گیرد، سپس ارواح کسانى را که فرمان مرگ آنها را صادر کرده نگهمیدارد، و ارواح دیگرى را (که باید زنده بمانند) باز مى‏گرداند تا سرآمد معینى، در این امر نشانه‏هاى روشنى است براى کسانى که تفکر مى‏کنند.
و گاهى قبض روح را به فرشتگانش نسبت مى دهد: فَکَیْفَ إِذا تَوَفَّتْهُمُ الْمَلائِکَهُ یَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَ أَدْبارَهُمْ (محمد/ 27):
حال آنها چگونه خواهد بود هنگامى که فرشتگان (مرگ) بر صورت و پشت آنها مى‏زنند (و قبض روحشان مى‏کنند) و نیز: وَ لَوْ تَرى إِذْ یَتَوَفَّى الَّذِینَ کَفَرُوا الْمَلائِکَهُ یَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَ أَدْبارَهُمْ وَ ذُوقُوا عَذابَ الْحَرِیقِ (/ 50 انفال) ذلِکَ بِما قَدَّمَتْ أَیْدِیکُمْ وَ أَنَّ اللَّهَ لَیْسَ بِظَلاَّمٍ لِلْعَبِیدِ (انفال ج 51): اگر ببینى آنگاه که فرشتگان جان کافران را مى‏ستانند بر چهره و پشت آنان مى‏زنند و [گویند] عذاب سوزان را بچشید (50) این [کیفر] دستاوردهاى پیشین شماست و [گر نه‏] خدا بر بندگان [خود] ستمکار نیست (51).
میان این دو نوع قبض روح دو گانگى وتضاد و تناقى وجود ندارد زیرا قبض روح فرشتگان به امر و اراده خداوند و در طول آن است.
3- در مورد برخى افراد در رویات آمده است که خداوند خود بى واسطه آنها را قبض روح مى کند و این بیانگرجایگاه ممتاز و قرب و ارزش آنها در نزد خداوند و لطف وعنایت خاص خداوند نسبت به آنها است که خود خداوند متولى قبض روح و توفى آنها است و در واقع این نوعى تشریف خاص الهى در مورد این بندگان است. در برخى روایات آمده است که خداوند خودش عهده دار قبض روح امام حسین علیه السلام به هنگام شهادت بود و بر او درود فرستاد (خصائص الحسینیه/ شخ جعفر شوشترى).
در روایتى از ابن عباس در کتاب «حیوه القلوب- ج 2» در مورد قبض روح پیامبر اکرم (ص) و حضرت على (ع) از قول پیامبر در هنگام معراج چنین آمده است که: «... وقتى به آسمان چهارم رسیدم ملک الموت را دیدم که گفت: اى محمد تمام بنده هایى را که خدا آفریده است، من قبض روح مى نمایم، به غیر از تو و على (ع) که حق تعالى شما را با دست قدرت خود قبض روح مى نماید».
این تعبیرات جملگى کنایه هایى از الطاف خاص الهى است که نمى توان فوق آن را تصور کرد. و مى توان نتیجه گرفت که آنچه امکان عطا و لطف وجود داشته، خداوند به امام حسین علیه السلام افاضه کرده است.