پیغمبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم فرمود ماه رمضان ماهی است که شبهای آن بهترین شبها، روزهایش بهترین روزها نفس کشیدن در این ماه ثواب سبحان الله دارد، خوابتان در این ماه عبادت است، یک آیه خواندن قرآن در ماه رمضان ثواب یک ختم قرآن دارد، اعمال قبول می شود، یک شب قدرش مساوی با هزار ماه است تقریباً (هشتاد و چهار سال) .
ماخذ اصلی: نرم افزار بلاغ – 1374/12/01
نویسنده: حجة الاسلام محسن قرائتی
رمضان ص 3485
عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ علیه السلام قَالَ: قَالَ یَا جَابِرُ مَنْ دَخَلَ عَلَیْهِ شَهْرُ رَمَضَانَ فَصَامَ نَهَارَهُ وَ قَامَ وِرْداً مِنْ لَیْلِهِ وَ حَفِظَ فَرْجَهُ وَ لِسَانَهُ وَ غَضَّ بَصَرَهُ وَ کَفَّ أَذَاهُ خَرَجَ مِنَ الذُّنُوبِ کَیَوْمَ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ مَا أَحْسَنَ هَذَا مِنْ حَدِیثٍ قَالَ مَا أَشَدَّهَا مِنْ شَرْطٍ.
از جابر نقل شده است که امام باقر (علیه السلام) فرمود: اى جابر، هر کس ماه رمضان بر او در رسد و روزها را روزه بگیرد و بخشى از شب را به عبادت برخیزد، و دامن و زبان خود را از حرام نگه دارد و چشم خود را از حرام بپوشد و به کسى آزار نرساند، مانند روزى که مادرش او را زاییده است از گناهان خود بیرون مىرود. راوى مىگوید: به امام (علیه السلام) گفتم: فدایت شوم، این حدیث چه نیکوست! فرمود: این شرط هم چه سخت است!
ثواب الأعمال و عقاب الأعمال / ترجمه انصارى، ص: 127
یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ (183) بقره
اى افرادى که ایمان آوردهاید! روزه بر شما نوشته شده، همانگونه که بر کسانى که قبل از شما بودند نوشته شد تا پرهیزکار شوید.
نکتهها:
تقوى، به معناى خویشتن دارى از گناه است. بیشتر گناهان، از دو ریشه غضب و شهوت سرچشمه مىگیرند. و روزه، جلوى تندىهاى این دو غریزه را مىگیرد و لذا سبب کاهش فساد و افزایش تقواست.
به نظر مفسّران و دانشمندان علوم قرآنى، آیاتى که با خطاب «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا» شروع شدهاند، در مدینه نازل شده و جزء آیات مدنى مىباشند. فرمان روزه نیز همچون دستور جهاد و پرداخت زکات در سال دوّم هجرى صادر گردیده است.
آثار و برکات روزه
تقوى و خداترسى، در ظاهر و باطن، مهمترین اثر روزه است. روزه، یگانه عبادت مخفى است. نماز، حج، جهاد، زکات و خمس را مردم مىبینند، امّا روزه دیدنى نیست. روزه، اراده انسان را تقویت مىکند. کسى که یک ماه نان و آب و همسر خود را کنار گذاشت، مىتواند نسبت به مال و ناموس دیگران خود را کنترل کند. روزه، باعث تقویت عاطفه است. کسى که یک ماه مزهى گرسنگى را چشید، درد آشنا مىشود و رنج گرسنگان را احساس و درک مىکند.
پیامها:
1- خطابِ زیبا، گامى براى تأثیر گذارى پیام است. «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا» در حدیثى از تفسیر مجمع البیان مىخوانیم: لذّت خطاب «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا» سختى روزه را آسان مىکند. اگر والدین بخواهند که فرزندشان به سخنانشان گوش دهند، باید آنان را زیبا صدا زنند.
2- از شیوههاى تبلیغ آن است که دستورات مشکل، آسان جلوه داده شود. این آیه مىفرماید: فرمان روزه مختص شما مسلمانان نیست، در امّتهاى پیشین نیز این قانون بوده است. و عمل به دستورى که براى همه امّتها بوده، آسانتر از دستورى است که تنها براى یک گروه باشد. «کَما کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ» 3- قرآن، فلسفه بعضى احکام همچون روزه را بیان داشته است. زیرا اگر مردم نتیجهى کارى را بدانند، در انجام آن نشاط بیشترى از خود نشان مىدهند.
تفسیر نور